Advocaat Politierechtbank: dagvaarding ontvangen? Zo pakt u het doordacht aan

Een dagvaarding of oproeping voor de politierechtbank confronteert met strikte termijnen en mogelijk ingrijpende gevolgen (geldboete, rijverbod, alcoholslot). Een persoonlijke, inhoudelijk sterke aanpak maakt het verschil—idealiter al vóór een verhoor bij politie of parket. Een heldere strategie start met tijdige inzage in het dossier, een realistische inschatting van kansen en het bewaken van termijnen zoals verzet en beroep.

Bevoegdheden van de politierechtbank

De politierechtbank behandelt in hoofdzaak verkeersmisdrijven en aanverwante burgerlijke vorderingen (zoals schade na een ongeval). Veelvoorkomende dossiers zijn:

• Alcoholintoxicatie en dronkenschap bij sturen – lees meer over alcoholgerelateerde feiten en het alcoholslot
• Sturen onder invloed van drugs (intoxicatie via speeksel- of bloedonderzoek) – meer info over drugsgerelateerde verkeersinbreuken
• Vluchtmisdrijf, rijden zonder rijbewijs of onverzekerd rijden
• Snelheidsovertredingen (ook zware overschrijdingen) en gsm-gebruik tijdens het rijden – wat riskeert u bij snelheidsovertredingen?
• Ongevallen met gewonden of schade (burgerlijke afhandeling en aansprakelijkheid)
• Rijverbod, alcoholslot, verzet tegen verstekvonnis, hoger beroep

De uitkomst varieert per dossier. Factoren zijn onder meer het bewijs, eventuele verzachtende omstandigheden, een blanco of belaste historiek en het voorkomen van procedurefouten.

Aanpak: van verhoor tot zitting en beroep

Een doordachte aanpak begint vaak vóór de zitting. Bij verhoor helpt een voorbereiding om correcte en volledige verklaringen af te leggen. In aanloop naar de zitting volgt dossierinzage, beoordeling van bewijsstukken en het bepalen van een strategie: betwisting, strafvermindering of het vragen van specifieke modaliteiten. Indien sprake is van een verstekvonnis, komt verzet in beeld; bij onenigheid met het vonnis kan beroep worden ingesteld.

• Verhoor: voorbereiding op vragen, rechten en valkuilen
• Zitting: inhoudelijke argumentatie, conclusies/nota’s, concrete verzoeken
• Verzet/bestreden beslissing: ontvankelijkheid en effect op de behandeling
• Hoger beroep: volledige herbeoordeling door de beroepsrechter
• Cassatie: strikte toets op juridische motieven (geen herbeoordeling van feiten)

Kosten, rechtsbijstand (verzekering) en pro deo

In veel dossiers neemt de rechtsbijstandsverzekering in de autoverzekering de advocaatkosten voor haar rekening. Die dekking omvat doorgaans ook bepaalde gerechtskosten. Keuze van advocaat blijft in principe vrij. Bij beperkte financiële draagkracht kan pro deo (volledige of gedeeltelijke kosteloze bijstand) aangewezen zijn. Heldere, vooraf besproken afspraken over ereloon en kosten zorgen voor voorspelbaarheid.

• Controleer de polis: rechtsbijstand in de autoverzekering of aparte rechtsbijstandspolis
• Houd gegevens bij de hand: nummerplaat, verzekeraar, makelaar, datum feiten
• Voor pro deo: recente inkomensbewijzen en relevante attestaties

Verloop van een zitting & cruciale termijnen

Op de zitting vordert het Openbaar Ministerie eerst; daarna volgt de verdediging. Een uitspraak kan onmiddellijk of op een latere datum gebeuren. Twee termijnregimes zijn essentieel:

• Beroepstermijn: doorgaans 30 dagen vanaf de uitspraak (controleer het vonnis)
• Verzet tegen verstekvonnis: binnen de wettelijke verzetstermijn, afhankelijk van betekening/kennisname

Is verschijnen op de geplande datum niet haalbaar, kan uitstel worden gevraagd mits gewettigde reden. Tijdigheid en correcte motivering verhogen de slaagkans.

Rijverbod, modaliteiten en alcoholslot

Een rijverbod treft vaak werk en gezin. In bepaalde situaties kan een beperkt rijverbod of weekendrijverbod uitkomst bieden. Bij alcoholgerelateerde dossiers kan een alcoholslot opgelegd worden (art. 37/1 Wvw). De keuze en duur van modaliteiten zijn sterk dossierafhankelijk en hangen samen met feiten, historiek en persoonlijke omstandigheden.

• Alcoholslot: voorwaarden, praktische impact en kosten
• Herstelmaatregelen (theorie/praktijk, psychomedische onderzoeken) waar relevant
• Levenslang verval – oorzaken en herstel

Lokale info: West‑Vlaanderen

Voorbereiding eerste gesprek

• Kopie van dagvaarding of oproepingsbrief (met datum, kamer en tenlasteleggingen)
• Rijbewijs (indien nog in bezit) en relevante correspondentie
• Inkomensbewijzen (t.b.v. pro deo, indien van toepassing)
• Beschikbare testresultaten (alcohol/drugs) en medische attesten indien relevant
• Polisgegevens rechtsbijstand (verzekeraar, makelaar, nummerplaat voertuig)

Veelgestelde vragen

Is persoonlijke bijstand door een advocaat aangewezen bij de politierechtbank?

Ja. Een advocaat structureert het dossier, bewaakt termijnen en zet de juiste juridische accenten—ook als schuld vaststaat kan dit het verschil maken in strafmaat of modaliteiten.

Wie betaalt de advocaatkosten?

Vaak de rechtsbijstandsverzekering (in de autoverzekering of als aparte polis). Vrije keuze van advocaat is gebruikelijk. Bij beperkte draagkracht kan pro deo aangewezen zijn.

Moet ik persoonlijk aanwezig zijn op de zitting?

Niet in alle zaken. Afhankelijk van de feiten en de strategie kan vertegenwoordiging door de advocaat volstaan, tenzij de rechter expliciet persoonlijke aanwezigheid vraagt.

Wat als de dagvaarding onduidelijk is of de timing krap?

Neem onmiddellijk contact op. Termijnen voor verzet en beroep zijn strikt en veelal bindend. Uitstel van een zitting kan soms, mits tijdige en gewettigde motivering.

Kan een rijverbod beperkt worden?

Afhankelijk van de omstandigheden zijn modaliteiten mogelijk (bijv. weekendrijverbod of beperkte inzetbaarheid). Ook een alcoholslot kan in beeld komen bij alcoholfeiten.

Wat is het verschil tussen beroep en cassatie?

Hoger beroep herbeoordeelt de zaak inhoudelijk. Cassatie toetst enkel juridische motieven en beoordeelt de feiten niet opnieuw.

Hoe snel moet ik reageren op een dagvaarding?

Zo snel mogelijk. Termijnen voor verzet of beroep zijn strikt. Vroege analyse verhoogt de kans op de juiste procedurele keuzes en, indien nodig, tijdig uitstel.

Wat als ik niet kan komen op de zitting?

Vraag tijdig uitstel met een gemotiveerde reden. In sommige zaken is persoonlijke aanwezigheid niet vereist en kan vertegenwoordiging volstaan.

Wat kost een alcoholslot in de praktijk?

Een alcoholslot kost circa €2.000–€3.000 per jaar (installatie, huur, kalibratie). De rechter bepaalt de duur. Meer details vindt u op de pagina over het alcoholslot.

Hoe vraag ik pro deo aan en wat zijn de drempels?

Pro deo wordt aangevraagd in samenspraak met de advocaat via het Bureau voor Juridische Bijstand. Drempels zijn inkomensafhankelijk (netto maandinkomen onder wettelijke grens). Breng recente loonfiches of uitkeringsattesten mee.

Meer weten (thema’s)

• Intoxicatie, dronkenschap, alcoholslot
• Snelheidsovertreding – wat riskeert u?
• Sturen onder invloed van drugs
• Levenslang verval – oorzaken en herstel
• Beroep tegen bevel tot betalen
• Onmiddellijke intrekking rijbewijs en verlenging

Wettelijke bepalingen

• Artikel 33 Wegverkeerwet – vluchtmisdrijf
• Artikel 34 Wegverkeerswet – alcoholintoxicatie
• Artikel 35 Wegverkeerwet – dronkenschap
• Artikel 37/1 Wegverkeerwet – alcoholslot
• Artikel 37bis Wegverkeerwet – sturen onder invloed van drugs
• Artikel 42 – verval wegens ongeschiktheid
• Artikel 55 en 55bis – (verlenging) onmiddellijke intrekking
• Artikel 65/1 – bevel tot betalen

Over de advocaat

Bart Bleyaert is advocaat met jarenlange ervaring in verkeersrecht en strafrechtelijke verdediging voor de politierechtbank en correctionele rechtbank. Lid van de Orde van Advocaten West‑Vlaanderen. Specialisatie: alcoholintoxicatie, drugsgerelateerde feiten, snelheidsovertredingen, rijverboden, verzet, hoger beroep én cassatieberoep. Persoonlijke, resultaatgerichte begeleiding.

→ Meer over de advocaat en werkwijze